Emotioneel trauma babytijd

Gevraagd: Persoonlijke verhalen of herinneringen van emotionele trauma’s uit de taalloze tijd van voor de geboorte, tijdens de geboorte zelf en uit het eerste levensjaar en mogelijke doorwerking op de sociaal- psychische ontwikkeling en de levensloop. Beschrijvingen van ouders over hun kinderen worden ook op prijs gesteld.
Mijn naam is Joke Lamers, ik begeleid mensen op het gebied van gevoel en emoties. Mijn specialisaties zijn Haptotherapie, Helende Reis en Voice Dialogue. Ik wil een boek schrijven over de emotionele trauma’s die kinderen opdoen voor de geboorte, tijdens of na. De tijd dat kinderen nog niet kunnen uitleggen wat er aan de hand is, maar wel degelijk emoties kunnen voelen. Als vervolg hierop wil ik een kinderboek schrijven vol verhaaltjes die uitnodigen om met dit soort emoties om te gaan.
In de baarmoeder is het tastzintuig het eerste zintuig dat zich ontwikkelt. Voelt het goed of voelt het niet goed. Wil ik ernaar toe, wil ik ervan weg. In de tijd dat de oortjes en ogen nog niet functioneren zou het goed kunnen zijn dat wat gevoeld wordt nog meer indruk maakt. Ik ben ervan overtuigd dat een kind vlak na de geboorte geen ‘tabula rasa’ is (onbeschreven blad papier).
Dat weet een kind toch niet, dat voelt de baby niet bewust; vergis je niet. Je houdt een kind niet voor de gek. Een kind pikt veel meer op dan wordt aangenomen. Een foetus in de buik kan angst voelen, verdriet, eenzaamheid, pijn, van zichzelf en van de moeder. Kan verantwoordelijkheid voelen, zich afgewezen of ongewenst. Voor de verwerking van trauma’s is de ander van belang. Het uiten van emoties, gehoord worden en bevestigd door de ander, is voorwaarde voor het herstel van het trauma. Hoe gaat dat bij die hele kleintjes?

De taalloze tijd

In de buik, geboorte en eerste levensjaar

In de buik vindt de ontwikkeling plaats van bevruchte eicel tot embryo, van embryo naar foetus en van foetus naar baby; een zeer intensieve explosie van nieuw leven. In deze buiktijd worden, als alles goed gaat, alle lichaamsdelen van deze nieuwe mens zorgvuldig aangelegd, zodat deze later ook optimaal hun functie kunnen gaan uitoefenen.
Gezien dit miraculeuze wonder van ontwikkeling is het ontroerend dat het zo vaak goed gaat en baby’s compleet en gezond ter wereld komen.
Het gaat niet altijd goed. Dat zijn altijd intensieve belevenissen voor de ouders en mogelijk ook het kind. Gelukkig leven we in een tijd en maatschappij waarin de medische zorg hoog ontwikkeld is. Daarmee kan problematiek niet automatisch voorkomen worden. Als het mee zit kan er optimale zorg geboden worden: Optimale medische zorg, begeleiding van ouder en kind, informatie en nazorg.
Ook in het gunstige geval dat de baby fysiek compleet en gezond ter wereld komt, kunnen zwangerschap en bevalling een fikse kluif geweest zijn. Het bakerpraatje gaat, dat je de mogelijke pijn en ontbering van de zwangerschapstijd en de bevalling snel vergeten bent, omdat je er zoiets prachtigs voor terugkrijgt. Dat gaat vaak op voor de moeder (en de vader). Maar hoe zit het met de baby?
Welke emotionele ervaringen zijn reeds voor de geboorte opgedaan, hebben een stempel gedrukt en worden vervolgens nooit geuit.

Van beroep ben ik therapeut. Specialisaties; Haptonomie, Helende Reis en Voice Dialogue. Ik houd me bezig met persoonlijke groei, met als doel, het recht op- en de waarde van jezelf zijn, niet belemmerd door lichamelijke of emotionele blokkades, zodat iemand zijn persoonlijke potentieel kan gaan waarmaken. Het gegeven dat o.a. in De Helende Reis als uitgangspunt wordt genomen, is, dat piekemoties die niet geuit zijn zich opslaan in het lichaam en daar een afsluitend effect hebben. Vaak decennia later is de herinnering nog intact, compleet met de lading van toen.

Terug naar de baby

Hoe zit het met die piekemoties van het ongeboren kind?
Hoe kan de baby eventuele trauma’s van voor de geboorte, tijdens en na, uiten en verwerken. Is er ruimte voor? En stel dát de baby uiting geeft aan de emotionele lading, in hoeverre wordt deze woordeloze gekwetstheid begrepen en erkend? Deze uitingen worden al snel afgedaan als krampjes en kolieken, huiluurtjes en moeilijke start. Wat heeft een baby nodig om deze emotionele lading los te laten? Voor je het weet is de babyperiode voorbij, is alles uit het bewuste geheugen gewist en zijn ze over de basisstuipjes heen gegroeid. Bewuste geheugen, ja. De vraag blijft, wat het lichaamsgeheugen ermee doet; hebben ze het losgelaten of wordt het de emotionele blauwdruk en het onbewuste basisscript voor de levensweg van deze mens.

In mijn historie als therapeut ben ik het regelmatig tegengekomen dat er regressie plaatsvindt tot voor de geboorte. Herinneringen met grote emotionele lading uit deze basale ontwikkelingstijd, lagen dan niet alleen passsief opgeslagen in het lichaam, veelal hadden ze ook een bepalende invloed op de levensloop van deze persoon.
Mijn vraag is hoe- en óf emotionele belevenissen in deze taalloze tijd bepalend kunnen zijn voor het levensgeluk en de emotionele ontwikkeling van een mens. Tot mijn verbazing is er weinig algemene literatuur over. Daarom wil ik een boek schrijven over de mogelijke gevolgen van emotionele piekervaringen voor, tijdens of net na de geboorte, om zo het onderwerp onder de aandacht te brengen van een groot publiek. Dit kan naar mijn idee bijdragen aan het herstel van een gezonde ontwikkeling van de eigenwaarde van een mens.

Voorbeelden

In de buik:
Een vrouw gaat terug naar herinneringen voor de geboorte. Beelden van doodskoppen dringen zich op. Focus op de doodskoppen brengt haar in contact met verdriet. Er is veel verdriet om haar heen. De vader en de broer van haar moeder zijn overleden in de 2 maanden voorafgaand aan haar geboorte. Het verdriet en de pijn van de moeder hebben de vreugde van nieuw leven overschaduwd. Deze dame was ongeveer 40 en droeg die schaduw al een leven lang met zich mee.

De geboorte:
Hoe is het om in welke ‘strijd’ dan ook bont en blauw het strijdterrein te verlaten?
Stel u even voor hoe het is om de baby te zijn die het volgende geboorteproces meemaakte:
Jonas was een gewichtige baby, en werd op natuurlijke wijze geboren. Zwangerschap was weldadig, voor moeder en kind. Negen maanden vrij rondgedobberd in die veilige baai van zachtheid. De bevalling verliep goed, totdat hij vast kwam te zitten. Hij zat een tijd klemvast. Hij werd paars geboren. Niet vanwege zuurstofgebrek, maar door de druk. Als ik me dit voorstel, me even inleef in zo een kleine wurm, dan voel ik pijn, frustratie en misschien wel boosheid. Een behoorlijk rot-op gevoel. Liever geen druk van buitenaf misschien, een hoog ‘ik bepaal het zelf’ gehalte zou hier kunnen ontstaan.
Natuurlijk is iedereen blij dat de bevalling achter de rug is en het kind, afgezien van wat butsen, gezond en wel ter wereld is gekomen. Natuurlijk. Maar heeft het kind misschien iets extra’s nodig om deze pijnervaring te kunnen verwerken?

Na de geboorte:
Als de borstvoeding geen voedingswaarde heeft, lijdt de baby honger. Dit is een levensbedreigende situatie voor het kind. Eerste ervaring met voeding is het levensbedreigende tekort. Hoe groot is de paniek van een baby? Is de oplossing van het probleem, in de vorm van bijvoorbeeld overgaan op flesvoeding, genoeg voor het kind om dit emotionele trauma te verwerken? Of blijft eten levenslang een thema gekoppeld aan angst voor tekort?

Voor een overzichtelijke indeling ga ik uit van 4 categorieën:
Conceptie, buiktijd, geboorteproces en de tijd na de geboorte.
Van elke categorie geef ik een aantal emotioneel beladen mogelijkheden.
De lijst is niet compleet.

Conceptie:
Verkrachting
Incest
Huwelijk op de klippen, toch zwanger
Verplichte seks binnen het huwelijk
IVF

Buiktijd:
Niet gepland, ongelukje
Ongewenst
Te gewenst
Gewenst, maar afgekeurd door omgeving
Fysieke problemen in de buik, bijna miskraam.
Huiselijk geweld en angst
Afscheid van andere vrucht in de baarmoeder, het komt regelmatig voor dat een baby aan het begin van de zwangerschap een deel van een meerling was, maar dat de andere vrucht is afgestoten..
Hoge bloeddruk moeder
Emoties van de moeder. Bijvoorbeeld
    Partner laat haar in de steek
    Ziekte of overlijden nabij persoon
    Miskramen in het verleden
    Spanningen in relatie of familie of op het werk

Geboorte:
Vroeggeboorte
Complicaties
Navelstreng om de nek
Zuurstofgebrek
Vacuümextractie
Tangverlossing
Keizersnee
Verrassing 2de kind (door standaard echo komt dit tegenwoordig minder vaak voor)

Na de geboorte:
Problemen met de voeding
Geen fysiek contact
Post natale depressie van de moeder of de vader.
Afwijzing door de ouder
Geen reactie op persoonlijke signalen van de baby
Ouder kan niet omgaan met verantwoordelijkheid,
de afhankelijkheid van de baby roept weerstand op.
Fysieke mishandeling.
Ter adoptie aangeboden
Te vondeling gelegd

Met nadruk wil ik stellen dat het niet gaat om oorzaak of schuldvraag.
Nooit ligt het in de bedoeling te wijzen naar vader of moeder
met verwijten dat het anders had gemoeten.
Het gaat niet om beter of slechter.
Het is gegaan zoals het gegaan is.
De vraag waarom het om draait is: Heeft de kleine emotionele trauma’s opgelopen, die onbewust blijven doorspelen in zijn leven.

Optimale ontwikkelingskansen

Ieder kind heeft zijn eigen karakter.
De één praat graag en veel, de ander is bedachtzaam.
Sommige kinderen zijn heel onderzoekend, anderen kijken eerst de kat uit de boom.
Het ene kind houdt van spelletjes, de ander meer van kattenkwaad.
Een kind kan hoge eisen stellen aan zichzelf, zich meten aan zijn vriendjes.
Er zijn ook kinderen die hoe dan ook hun eigen gang gaan.
Je gunt ieder kind alle ont-plooiingskansen.
Je gunt een kind een ont-wikkeling tot stralende volwassene.
Je gunt een kind een goede kans.
Ik gun de ouders dat ze de kansen die er zijn herkennen.

In dit geval heb ik het over de kans om het voorwoordelijke prille gevoel te herkennen en te erkennen. Mogelijke samenhang te zien tussen voorwoordelijk emotioneel trauma met de ontwikkeling van het kind of de persoon, waardoor, wanneer nodig, gezocht kan worden naar een passende manier om de initiële lading te verwerken en los te laten.

Geboortetrauma van Kieran

Ter illustratie het verhaal rondom het vergeten geboortetrauma van Kieran, mijn oudste zoon.

Mijn taak als moeder

Het is een voorrecht van deze tijd, dat er ruimte is voor de jeugd om de eigen individualiteit te ontplooien. Ik prijs mij gelukkig dat ik mijn eigen kinderen mag begeleiden in deze zoektocht. Een zoektocht naar optimale ontwikkeling van wie ze werkelijk zijn.
Het beeld dat ik had van opvoeden voordat ik kinderen had, kwam niet in de buurt van de realiteit. Ik was duidelijk geen ervaren rot in het veld. Ik had gedacht dat je als ouders een kind van alles aan moest leren. Lopen, praten... als nogniet moeder had ik aangenomen dat de buitenwereld hier een grote voorbeeldfunctie te bieden had. Ik zag een taak voor mij weggelegd. Die taak werd het niet. Mijn kinderen ontwikkelden zich voor een groot deel vanuit een innerlijke drijfveer. Voordat ik eraan toe was ging de oudste opdrukken, kruipen en staan. Een handje wilde hij beslist niet. Hij wilde het zelf ontdekken en zelf doen. Mijn ouderlijke taak, zo realiseerde ik me, had en heeft een zijnskwaliteit. Er zíjn voor mijn kind, ruimte geven voor ontdekking, zijn beweging en gevoelsbeweging bevestigen, positieve feed-back, creëren van een veilige omgeving en begrenzing. Met de tweede erbij kwamen er meer interactieve elementen om de hoek kijken, zoals zorg voor elkaar, samen spelen-samen delen en helaas het uiterst ingewikkelde scheidsrechteren. Hoe zorg je als scheidsrechter voor een goede sfeer in het veld. Waar ik bij één kind fluitend de toon wist te vinden, was het met twee lastiger. Het raakte mijn kwetsbaarheid als de oudste hardhandig omging met de jongste. De jongste ging hier beter mee om dan ik. Wederom was mijn leertraject om steeds meer te begeleiden en minder in te grijpen.

Ik ben gezegend met twee gezonde kinderen, prachtige kinderen. Ze ontwikkelen zich voorspoedig. Toch zijn er situaties die van mij vragen om actief in te grijpen, als de ontwikkeling stagneert. Wat blokkeert er, waar vraagt mijn kind om extra ondersteuning? Wat kan ik doen om mijn kind te helpen om deze belemmering uit de weg te ruimen.

Omgaan met druk

Zoals ik al aangaf is de oudste een eigenheimer, die graag zelf zijn eigen plan trekt. Zijn eigen wijsheid gaf en geeft hem een interne routeplanner en een tijdbalk voor leren in zijn eigen tijd. Om die reden heb ik bewust gekozen voor Montessori onderwijs. Een van de ideeën van Maria Montessori, grondlegster van dit onderwijssysteem, is dat kinderen lesstof aangeboden krijgen in leergevoelige perioden en dat ze deels in eigen tempo werken. Ik verwachtte dat deze manier van leren voor hem de aangewezen vorm was. Ik had het mis. Vanaf dag één vond hij het schoolgebeuren niet interessant. Met volle tevredenheid over de school, zag ik mijn zoon inzakken in een passiviteit die ik niet bij hem vond passen. Ook buiten school ging het niet altijd meer vanzelf.
Mijn zoon heeft een tomeloze energie als iets hem aanspreekt. Drie uur op de schaatsbaan en hij is niet moe. Zijn motor is weer opgeladen. Een dagje Linnaeushof (speeltuin) en de tank is weer gevuld. Vijf minuten lopen naar een winkel en hij was al uitgeput.
Fietsen naar een meertje, dat ging als vanzelf, een doel dat hem niet aanstond maakte dezelfde afstand echter snel te zwaar. En dan de school. Het kind dat werd zelfs ziek. Na enig gepuzzel bleek hij de ziekte van Pfeiffer te hebben in groep 2. Een jaar later een longontsteking en later nog één.
Het kostte heel veel moeite om mijn zoon te bewegen om iets te doen dat hij minder leuk vond. ‘Nee’ werd afgewezen door zijn lijf. Mijn zoon was niet onder druk te zetten. Op school gaven ze aan een beetje competitiedrang wel goed voor hem vinden.
Schiet eens op, kom op, beetje meer; normale ouderlijke stimulans, schoot zijn doel voorbij.
Het schoot hem lek.

Bij toeval kwam ik erachter waar deze weerstand was ontstaan. Bij zijn geboorte

Kieran in de buik, uit de buik

Die bewuste kerstavond 1996 in de Mendelsonzimmer in Chateau Gûtch, Luzern, speelden de violen. Een romantische avond met kerstconcert en 5-sterren diner. Twee dromen in de nacht deden van jouw komst gewag. Je vader werd ook direct geconfronteerd met de verantwoordelijkheid van een nog onbekende verandering. Jij was heel duidelijk. Op 7 januari van het volgende jaar werd ik om 4 uur ‘s nacht wakker. Ik zocht naar iets te eten. Het werden 2 mandarijnen en een bakje yoghurt. Nog nooit was ik midden in de nacht mijn bed uit gekomen voor eten. De test bevestigde jouw komst. Je was welkom.
Ik was 38.
Je voelde sterk en heel gezond. In mijn zwangerschapstijd heb ik geen testen laten doen, zelfs geen echo. We hadden besloten dat je welkom was, hoe je ook ter wereld zou komen. Dat is de keuze die wij maakten.
Als haptonoom ben ik bekend met haptonomische begeleiding: Contact maken met de ongeboren vrucht voor de geboorte. Jij maakte toen al duidelijk: Ik doe het in mijn eigen tijd, op mijn eigen manier. Geen haptonomische zwangerschapsbegeleiding dus. Ik heb wel gedaan aan stretching. Je hield van motoren en van muziek. Ook heel veel van groepen mensen. Dan begon je te swingen in mijn buik. Je hebt heel veel gevlogen en gereisd voor de geboorte. En ik: ik was kerngezond en gelukkig. In mei voor jouw geboorte zijn we verhuisd naar een prachtig appartement in Amsterdam, gebouwd in een voormalige kerk. Tegen de uitgerekende tijd was de babykamer klaar, wit, met accenten rood en blauw. De knuffels zaten op je te wachten. Na de uitgerekende tijd voelde het als vakantie. Ik hoefde niets meer te doen en kon genieten van mijn rust. Ik kon me toen gelukkig nog geen voorstelling maken van de bevalling, je was de eersteling. Tien dagen over tijd zijn je vader en ik een gezellig avondje uit geweest, naar jazzclub Alto, in de hoop dat je door dit muziekgeweld zou willen komen, maar nee, je genoot met volle teugen en ik voelde me na die avond nog fitter dan voorheen.
Mijn vroedvrouw had ik mijn enige zorg verteld: Voor mijn gevoel zat jij in een zeer solide rubberen zak, zonder begin en zonder einde en ik kon me niet voorstellen dat er een manier zou zijn voor jou om daaruit te komen. 13 dagen over tijd kondigde een slijmprop toch jouw komt aan. Ik hoefde niet naar het ziekenhuis.‘s Nachts om 12 uur vloog ik van de eerste wee zowat mijn bed uit. Wee, geen twijfel mogelijk. Het werd een nacht van spelletjes, wierook en muziek, tussen de weebedrijven door ‘s Morgens om acht uur om de 5 minuten. Windkracht 13. Rugweeën vanaf het begin. Het was geen pretje. Om 11 uur zei de vroedvrouw dat ik mijn krachten moest sparen, dat de weeën nog lang niet op volle kracht waren en dat ik het zo niet tot het einde zou halen. Ik had 3 cm ontsluiting. Ze ging weer weg, Mijn zusje zei tegen mij, Jook, laat je maar gaan, ze kent jou niet, jij kan dit wel aan. Dat was ik nodig had. Om 4 uur kwam ze weer en had ik volledige ontsluiting. Op naar de baarkruk, ik mocht gaan persen. Alsof ik die toestemming nodig had, hou dat maar eens tegen, het voelde alsof ik gevierendeeld werd. Van die middeleeuwse taferelen. Maar goed, er was geen weg terug. Controle tussendoor: de harttonen van de baby vielen weg. Het kind moest er met spoed uit. De vliezen waren nog steeds niet gebroken. Sabine, de vroedvrouw, heeft getracht de vliezen te breken. Voor het eerst in haar roemrijke carriere kwam ze er niet doorheen. Ze kreeg ze niet doorgeprikt. Ik werd met ijzeren hand tot snelheid gemaand. Geen tijd meer om naar het ziekenhuis te gaan. Geen tijd te verliezen. En ja, het hoofdje was eruit, rats, vliezen nu wel open geritst, en daarna kwam tot mijn gigantische opluchting, de hoofdmoot van zijn lijf in een vloeiende draaibeweging soepeltjes erachteraan. Ik werd uitgevloerd naar mijn bed begeleid, het kindje werd bij me gelegd.
Een jongen: Kieran. Met de helm op geboren. Hij had in het vruchtwater gepoept en had dit ook nog opgedronken. Hoogstwaarschijnlijk was hij misselijk. Zijn temperatuur was wat laag en hij was een duidelijk over tijd kindje. Met een pipetje (?) is zijn maagje even later leeggezogen, tegen de misselijkheid en hij moest voorlopig een mutsje op. De apgar score was 9.5 tot 10. Voor mij was het bakerpraatje waar. Alle pijn en moeite was ik snel vergeten, want ik had er een wereldwonder voor gekregen. Hij was het waard. Een paar dagen lang was hij slechts slaperig. Met pipetjes moesten we zijn smaak een beetje stimuleren, want hij werd nu ook niet direct wakker om te drinken. Daarna was het een wakker kind, een kleine boeddha met een kaal koppie en heldere blauwe ogen. Hij deed het geweldig.

Het geboortetrauma erkend

Totdat hij naar school ging. Er werd druk op hem gelegd.
Ik deed een helende reis met hem, omdat hij ‘s nachts maar niet volledig zindelijk werd. Hij was toen 8. Hij kwam uit bij zijn blaas. Hij zei dat die bevroren was en hij wilde niet kijken welke herinnering erbij hoorde, want hij kreeg er zo een hoofdpijn van. Hele erge hoofdpijn. Vrij resoluut maande ik hem om met spaceship naar de plek in zijn hoofd te gaan. De paniek werd zo mogelijk nog groter. En van die herinnering werd hij ook beroerd. Vertwijfeld riep hij uit, Mamma, ik ben nog niet eens geboren.
Hij wilde ook niet verder kijken. Bij mij was het kwartje gevallen.
Ineens realiseerde ik me hoe hij de weg naar buiten had afgelegd.
De eerste keer onder druk vielen zijn harttonen weg, kreeg hij het zeer koud en was hij ook nog strontmisselijk.( letterlijk). Ik kon me op dat moment voorstellen hoe bedreigend druk voor hem was. We hebben erover gepraat, over dat het toen niet anders kon. Hij begreep dat. Hij begreep toen ook dat druk nu niet meer gevaarlijk voor hem is. Doodsangst en druk zijn van elkaar losgekoppeld.
Vanaf dat moment kan ik hem een beetje stimuleren, onder druk zetten, zonder dat hij er lichamelijk last van krijgt. Ook op school is er nu meer mogelijk.

Later viel het kwartje nog eens.

8 en 10 zijn mijn jongens nu. Ze mogen af en toe eens samen, zonder moederkloek, naar school toe fietsen. Zo ook die morgen. Nee geen regenjas aan, nee, geen regenbroek mee... Eigenwijs, het zag er toch behoorlijk dreigend uit. 5 minuten later al een wolkbreuk waar je niet doorheen kon kijken. Die worden nat, dacht ik. Toen ik ze ’s middags van school afhaalde, was de oudste ziek. Energie weg, slap, koud en misselijk. Geen koorts, wel snotterig en vol. Zo was hij ook een paar dagen voor die longontstekingen. Ik vertrouwde het niet helemaal.
Nat.
De eerste keer dat hij zich nat voelde was waarschijnlijk net na de geboorte. Ik denk dat je in zo’n warme waterzak het nat niet als nat ervaart. En hij is ook nog eens zo beschermd opgevoed dat hij nog nooit geheel doorweekt en koud is geweest van de regen. Altijd goed ingepakt of schuilen. Weer hetzelfde geboorteverhaal en hij knapte er weer van op. Alleen al de uitleg dat hij er na zijn geboorte echt last van had. Dat die eerste nattigheid wel heel direct verbonden was met de misselijkheid en de doodsangst.
Hij vond het ook een interessant gegeven, dat je in het (vrucht)water de nattigheid niet voelt en als je uit het water komt ben je je ineens bewust dat je nat bent.
Het sloeg dit keer gelukkig niet door naar een longontsteking.

Een vriendje van mijn zoon, soort zoekt soort, had het in die tijd niet makkelijk op school.
Ook hij had duidelijk last van druk van buitenaf. Ik was benieuwd of ook bij hem een eerste ervaring met druk, ofwel het geboorteproces er iets mee te maken kon hebben gehad.
Ik vroeg zijn moeder ernaar. Dit jongetje was een stevige baby, de bevalling verliep voorspoedig totdat hij klem kwam te zitten in het geboortekanaal en dan ook echt klemklem.
Zijn moeder vertelde dat hij er paars uitkwam. Niet door zuurstofgebrek, maar bont en blauw-paars. Zo blij dat de bevalling achter de rug is wordt hier verder weinig aandacht aan besteed, behalve dan lichamelijk. Het is ook heerlijk als het kind gezond ter wereld is gekomen.
Stel je nu eens voor dat je dit kind bent. Aan mijn lijf geen polonaise kan ik me even goed voorstellen.

De geboorte van mijn zoon is een voorbeeld van onschuldige complicaties die zo snel over het hoofd gezien worden, maar die wel voor het kind een bepalende en belemmerende invloed kan hebben.

Ik wil het verzoek doen aan iedereen die dit soort voorwoordelijke, emotionele piekervaringen heeft meegemaakt om mij verhaal te doen van de herinnering(en) en de invloed die het wel of niet heeft gehad in het persoonlijke levensverhaal.
Ook verhalen van ouders over de buikbabytijd van hun zoon of dochter zijn welkom: Ervaringen die mogelijk een grote emotionele indruk hebben achtergelaten bij hun ongeboren of netgeboren kind, herkend door de ouders kunnen van groot belang zijn voor andere ouders om zodoende de emotionele lading in een vroeg stadium te onderkennen en er mogelijk ook iets aan te doen, zodat het kind, bevrijd van oude emotionele lading, zich optimaal sociaal en emotioneel kan ontwikkelen. Misschien heeft U als ouders instinctief bepaalde handelingen verricht die Uw kind goed deden?

Ik zou erg dankbaar zijn als U deze informatie met mij zou willen delen.
Vanzelfsprekend wordt er met uiterste zorg met deze persoonlijke, intieme informatie omgegaan en is er altijd overleg met U, als uw materiaal gebruikt wordt voor mijn boek.
Als U mij Uw verhaal toestuurt wil ik U vragen om in de beginregels te vermelden in welke categorie de emotionele piekervaring thuishoort.

Joke Lamers
info@hetgroenehuis.com
Heemstede

Praktijk voor Haptotherapie, Helende Reis en Voice Dialogue Joke Lamers Haarlem, Heemstede, Bennebroek, Hoofddorp, Bloemendaal